Vorig jaar zag ik de Deense documentaire Venus. In de docu vertellen jonge vrouwen over seks. Wat zijn hun verlangens? Ervaringen? Wat voor een rol speelt seks in hun leven? De film is intiem. De vrouwen zitten voor de camera, kijken recht in de lens en vertellen hun verhaal. Opvallend is dat vrijwel niemand over haar eigen genot praat. Dit kan natuurlijk deels door de montage komen, maar het zette me toch aan het denken: wat voor een rol speelt genot in ons seksleven?
Als ik naar mijn eigen ervaringen kijk, moet ik toegeven dat genot niet altijd bovenaan mijn lijstje stond. Mijn seksuele ervaringen waren vooral gericht op bevestiging, aandacht, het gevoel dat ik begeerlijk was. Ik vond het spel leuk, alles wat er aan vooraf ging: de spanning, het uitdagen, de eerste zoen. Ik vond het opwindend om nieuwe lichamen te ontdekken, maar als het om mijn eigen lichaam ging, wist ik niet precies wat ik fijn vond. Meisjes worden niet per se gestimuleerd om hun seksualiteit en hun lichaam te ontdekken. Jongens zijn zich vaak al vroeg bewust van hun penis. Een vriend vertelde mij hoe hij als peuter friemelend of rijdend op een berg kussens in de bank lag. 'Mijn ouders moesten er om lachen en vertelden dat het gezond was, maar dat ik dit soort dingen beter op mijn kamer kon doen.' Ik ken weinig vrouwen met vergelijkbare verhalen.
Verborgen genot
Vrouwelijke seksualiteit lijkt meer verborgen. Onze vagina is minder duidelijk aanwezig dan de penis. Ook bestaan er nog altijd een hoop mythes en misvattingen rondom de vagina en het vrouwelijk orgasme. Neem bijvoorbeeld de G-spot. Bestaat ie nou of niet? En, waar ziet hij dan precies? Een ex-vriendje zei eens: 'Als je een man zou vertellen dat er een magische spot in zijn lichaam zou zitten, zou hij net zo lang zoeken en experimenteren tot hij die gevonden had.' Dat was nadat ik hem vertelde dat ik niet wist of ik een G-spot had. Natuurlijk had ik erover gehoord en gelezen (in de Cosmopolitan waarschijnlijk), maar ik had nooit iets gevoeld of gevonden. Maar erg hard had ik ook niet gezocht. Pas toen ik halverwege de twintig was, begon ik mijn genot serieus te nemen. Waarom deed ik dat niet eerder? Voelde ik mij niet genoeg op mijn gemak bij mijn eerdere partners? Was ik niet geïnteresseerd geweest in mijn eigen lichaam?
Als tiener keek ik naar de tv-serie Sex and the City. Daar leken de karakters behoorlijk orgasmisch – vooral Samantha genoot van spannende seks. Als we porno of Hollywood mogen geloven, zijn orgasmes onlosmakelijk verbonden met seks. Seks op beeld staat vaak gelijk aan cheesy muziek, gladde, slanke lichamen en gelijktijdig klaarkomen. Zoals actrice en schrijver Lena Dunham het zo mooi beschrijft: 'Everything I saw as a child had led me to believe that sex was a cringey, warmly lit event where two smooth-skinned, gooey-eyed losers achieved mutual orgasm by breathing on each other’s faces.' Hoewel praten over seks ongemakkelijk en taboe is, worden we doodgeslagen met seksuele beelden. In reclame, op social media, televisie, in tijdschriften. Hoewel seksscènes in film en op tv niet bepaald schaars zijn, wordt vrouwelijke genot nog veel gecensureerd. Zo komen blowjobscènes en zelfs verkrachtingsscènes vaker voor en zijn ze explicieter dan scènes waar de vrouw bevredigd wordt.
In de film Blue Valentine (een film over de geschiedenis van een liefdeskoppel) bevredigt acteur Ryan Gosling zijn vriendin oraal. Het is suggestief en er is geen naakt te zien, maar toch zorgde deze scene ervoor dat de film een NG-17 rating kreeg. Even voor de duidelijkheid: de film Pulp Fiction – vol geweld en een brute verkrachtingsscène – is 16+. Gosling zei hierover: “There's plenty of oral sex scenes in a lot of movies, where it's a man receiving it from a woman — and they're R-rated. Ours is reversed and somehow it's perceived as pornographic.” Het genot van de vrouw centraal stellen is blijkbaar voor velen nog schokkend en ongemakkelijk.
Don't kill the vibe
Dit soort beelden dragen wel degelijk bij aan ons beeld over seks. Toen mij tijdens een workshop werd gevraagd een seksuele fantasie te beschrijven, beschreef ik een scène die ik in een film had gezien. Ik had pas later door waar mijn fantasie vandaan kwam. Hoewel het niet verkeerd is om inspiratie op te doen, merk ik dat deze beelden niet bepaald gelijk staan aan mijn eigen ervaringen. Seks is rommeliger. Op beeld verloopt het liefdesspel vaak een stuk soepeler. Er zijn orgasmes in overvloed, zonder dat er enige communicatie aan te pas komt. In werkelijkheid gaat dat anders: we klungelen met condooms, zeggen de verkeerde dingen op het verkeerde moment, komen te snel klaar of juist niet, weten niet wat we willen of hoe we er om moeten vragen – er is een hoop gedoe dat de vibe de das om doet.
Tijdens een thema-avond over seksualiteit en genot blijkt de angst om de vibe te verstoren een grote factor in het ervaren van seksueel plezier. Zo vertelt ook Nina (22): 'Regelmatig heb ik seks terwijl ik er niet echt van geniet. Met name onenightstands zijn lastig. Als ik iets niet fijn vind, zeg ik er meestal niets van. Dat kan zo'n dooddoener zijn en ik wil de vibe niet verstoren.' Terwijl de vibe natuurlijk al verstoord is als iemand er niet van geniet. Praten over seksuele verlangens en behoeftes is voor velen ongemakkelijk en lastig, terwijl genieten van seks helaas niet altijd vanzelf gaat. Dat beaamt intimiteitscoach Mirjam Ravensbergen: 'Als ik jaren geleden een contract had kunnen tekenen waarin stond dat ik nooit meer seks hoefde te hebben, had ik dat gedaan,' vertelt ze mij, 'Toch wist ik ergens dat dit niet de bedoeling was.' Het stimuleerde haar om op een persoonlijke ontdekkingstocht te gaan. Ze volgde workshops en onderging onder andere yoni-massages en Ayahuasca ceremonies. Dat hielp haar om in contact te komen met haar lichaam en haar seksualiteit. Inmiddels heeft ze haar eigen praktijk en is ze de-armouringtherapeut. De-armouring komt uit de tantra. Het is een therapievorm die helpt (seksuele) blokkades op te heffen door middel van aanrakingen, ademhalingsoefeningen en geluiden. In tantra werkt men met seksuele energie, ook wel levensenergie, Kundalini of chi genoemd. Die energie kan geblokkeerd zijn door opgeslagen emoties of trauma's. Door oefeningen te doen kun je leren de energie te laten stromen.
Concious Sex Talk
Mirjam's ontdekkingstocht is nog niet voorbij. Onlangs bracht ze een aantal maanden in Thailand door en deed daar een intensieve tantra-cursus. 'Vroeger zag ik mijn genot vooral als de verantwoordelijkheid van mijn partner. Maar mijn plezier is mijn eigen verantwoordelijkheid.'
Om seksueel plezier te ervaren, is masturbatie een pre. Zo leer je je lijf beter kennen. Wat vind je fijn? Waar zitten jouw magische plekjes? Masturberen kan met je vingers, maar ook met speeltjes. Mirjam verkoopt seksspeeltjes op haar webshop. 'Sacred sextoys', gemaakt van natuursteen. Naast dat ze plezier brengen, helpen ze ook om spanningen in de vagina los te laten. Op een bewuste, liefdevolle manier met jezelf spelen, helpt om met je lijf en seksualiteit in contact te komen. Orgasmes zijn niet per se het doel; het gaat om het voelen van verbondenheid met je eigen lijf en jouw seksualiteit.
Bewust zijn tijdens seks is erg belangrijk. Voordat Mirjam seks heeft, praat ze met haar partner. Een gesprek waarin ze het hebben over veilig vrijen, grenzen, verwachtingen en verlangens. Ook geeft ze aan wanneer een partner bij haar naar binnen mag komen. 'Het is belangrijk dat mijn lichaam er klaar voor is en kan ontvangen. Soms vertel ik van te voren dat penetratie er misschien niet in zit, zodat dat niet het doel wordt.' Penetratie is niet meer de Holygrail. Seks is veel breder geworden, wat de druk wegneemt en alles een stuk spannender maakt. Ze kan intens genieten van massages, knuffelen, zoenen of strelen - mits er verbondenheid is. 'Als ik merk dat ik niet meer in het moment ben en mijn gedachten afdwalen, dan geef ik een klein tikje op de schouder of arm van mijn partner. Dat is het teken dat ik een korte pauze wil, zodat ik me weer kan verbinden met mezelf en mijn partner.'
Toegegeven; ook ik zit weleens met mijn hoofd bij de boodschappen terwijl mijn vriend bovenop mij ligt. Of ik denk dat ik klaar ben voor penetratie, tot blijkt dat mijn lichaam nog niet opgewonden genoeg is. Soms heb ik dan toch gewoon seks, terwijl ik eigenlijk weet dat ik nog even opgewarmd moet worden. Waarom doe ik dat? Ik weet zeker dat mijn partner het fijn vindt als ik eerlijk ben en open communiceer. Waarschijnlijk zit er toch een pleasing-element in mij en ben ik bezig het mijn partner naar zijn zin te maken. Veel vrouwen ervaringen die drang om te pleasen. Terwijl iedereen recht heeft op genot tijdens seks. Het voeren van een open, sexy gesprek over plezier zou eigenlijk verplicht moeten zijn.
Maak je eigen sexy pitch!
Het klinkt misschien zakelijk, om voor je gaat vrijen een gesprek te voeren; maar het werkt bevrijdend, empowering én schept duidelijkheid. 'Afwijkende verwachtingen en aannames kunnen fijne seks in de weg zitten,' aldus Mirjam. 'Open communicatie is cruciaal voor goede seks.' Dus, kom op voor jouw genot!
- Praat over veilig vrijen. Gebruiken jullie anticonceptie? Wanneer was je laatste SOA-test?
- Geef grenzen aan. Word je liever niet aan je haren getrokken? Staat dirtytalk niet op het menu? Vertel je partner waar je grenzen liggen.
- Praat over je verlangens. Wordt je graag gestreeld in je nek? Zachtjes gebeten? Of ben je in de mood voor sensuele seks? Ask for it!
- Maak je eigen taal. Zo gebruikt Mirjam de vier elementen. Water= sensueel, vuur= passie, aarde=stevig aanraken, lucht= zacht aanraken. 'Soms vraag ik tijdens de seks om 'meer water', dan weet mijn partner dat ik sensueel wil worden aangeraakt.'
- Maak er een spannend gesprek van, geen zakelijke overhoring. Stel vragen als: omschrijf je perfecte zoen/ wat is je fantasie/ waar heb je zin in vanavond? * Meer weten? Mirjam heeft haar eigen praktijk LOVIN practice en verkoopt o.a. spannende speeltjes op haar website PussyStore. Op haar weblog schrijft ze hoe je meer bewustzijn in je seksleven kunt brengen.
Commenti