Alles kan beter

Alles is mogelijk. Met dit idee zijn veel millenials opgegroeid. Hierdoor lijken we continu bezig te zijn met zelfontplooiing om zo alles uit het leven te halen.

Zelfhulpboeken staan steevast in de bestsellerlijst en video’s met stappenplannen en challenges vinden gretig aftrek bij mijn generatie. Vooral jonge, ambitieuze vrouwen voelen zich aangetrokken tot de maakbaarheidscultuur. Misschien omdat er zoveel van ons wordt verwacht. We moeten succesvol zijn, slank, fit en gezond. Veel vrienden hebben, een spannende relatie en een (droom)baan. Het is een prettig idee dat je dit met de juiste tools zelf kunt bereiken.

De valkuil van het idee dat alles maakbaar is, is het gevoel dat je sneller faalt. Als je continu bezig bent met jezelf verbeteren en het nastreven van een beeld, ben je niet snel tevreden in het moment. Ook ontstaat er de illusie dat je controle hebt over alle aspecten van het leven, terwijl we in werkelijkheid weinig controle hebben over wat er gebeurt. Ik voelde me jaren terug uit het veld geslagen toen ik problemen kreeg met mijn gezondheid. Het voelde alsof ik had gefaald. Wie ik was en wat ik deed, week ver af van het beeld dat ik nastreefde.

Door social media krijgen we continu beelden naar ons hoofd geslingerd. Before and after foto’s en verhalen doen het goed. Als we delen over kwetsbaarheid doen we dat vaak wanneer we iets overwonnen hebben, zelden als we er middenin zitten. Door al deze beelden leggen we druk op onszelf.

Natuurlijk zitten er ook goede kanten aan de maakbaarheidscultuur. De stappenplannen en verhalen over overwonnen ziektes inspireren ons en geven hoop op verandering. Daarnaast geeft het houvast en een gevoel van zingeving. Veel mensen lijken te snakken naar zingeving. We lezen zelfhulpboeken, hangen maanstenen om ons nek, gaan naar yoga en leggen tarot. Een tegenhanger voor een maatschappij die draait om data, wetenschap en geld verdienen. Dat we hopen dat we met deze rituelen een vorm van controle krijgen en een betere versie van onszelf worden, is niet zo gek. Het is het resultaat van onze maatschappij die ons dwingt bezig te zijn met productiviteit.

Aan jezelf werken en proberen alles uit het leven te halen, is op zichzelf natuurlijk goed. Wanneer we ons verliezen in de resultaten en van alles een soort wedstrijd te maken, schiet het zijn doel voorbij. En, soms worden we niet gelukkiger van de 'verbeterde versie' van onszelf, maar is de persoon die we zijn goed genoeg.